ΤΟ ΛΥΓΝΑΡΙΝ
Μιχάλης Ττερλικκάς
Δισκογραφική έκδοση: «Κυπραία Φωνή – Καλώς ήρταν οι ξένοι μας» – 2008
Όπως ανάφερα τζ̆αι σε άλλην τραουδοϊστορίαν, το 1992 εγνώρισα τον ποιητήν Χαράλαμπον Δημοσθένους που την Κοντέαν. Ετσ̆ιαττίσαν τα σκουφκιά μας σε πολλά, τζ̆αι παρόλον που ήταν συνότζ̆αιρος του μακαρίτη του τζ̆υρού μου εφιλέψαμεν τζ̆’ επήαιννα ταχτικά τζ̆’ έβρισκα τον στα Μαντριά της Πάφου, που εμείνισκεν τότε, ύστερις που την προσφυγιάν. Εγυρίσαμεν τζ̆αι κάμποσους τόπους παρέαν. Άρεσκεν μας τζ̆αι τους δκυο το χωρκοϋρκόν.
Σε μιαν που τες ηχογραφήσεις που του έκαμα, στα Μαντριά, το Φερβάρην του ΄94, έναν που τα τραούδκια που μου ετραούδησεν ήταν τζ̆αι «Το λυγνάριν», που του άρεσκεν πολλά. Όπως μου είπεν έμαθεν το που τον θκειον του τον Αντρέαν Ζαχαριάδην που ήταν δάσκαλος.
Ωραίον τραούδιν, αμμά εμέναν ’εν μου ακούετουν για κυπριακόν. Η μελωδία επήαιννεν κατά Αιγαίον – Μικράν Ασίαν. Τωρά έννα μου πείτε: «Εν’ το πρώτον τραούδιν που μας ήρτεν ποτζεί;
Όι. Αμμά για να μπορούμεν να το βαφτίσουμεν κυπριακόν, έννα πρέπει να είμαστιν σίουροι ότι για μιαν εποχήν έξερεν το, τζ̆’ ετραούδαν το κόσμος πολλύς στην Κύπρον τζ̆’ όι ένας – δκυο.
Που τότε, ο Χαράλαμπος είπεν μου δκυο τρεις φορές.
– Μιχάλη, το λυγνάριν εν’ πολλά καλόν τραούδιν. Πρέπει να το ηχογραφήσεις. Πάει σου.
Εγιώ, για τους λόγους που είπαμεν πιο πάνω, ήμουν νάκκον κρυός τζ̆’ επόφευκα.
– Έννα δούμεν, Χαράλαμπε. Ελάλουν του αόριστα.
Έκαμα την έκδοσην «Κυπραία Φωνή – Στ’ αγνάρκα των τζ̆αιρών» το 2002, τζ̆’ ’εν το έβαλα.
Άμαν τζ̆αι άκουσεν ούλλα τα τραούδκια, ο Χαράλαμπος, λαλεί μου.
– Εν’ πολλά ωραία τα τραούδκια σου, Μιχάλη. Μα το λυγνάριν ’εν το έβαλες.
– Έννα δούμεν, Χαράλαμπε.
Τέλος πάντων, τούτη η κουβέντα εξαναγίνηκεν άλλο δκυο τρεις φορές.
Τον Οκτώβρην του 2007, οι ηχογραφήσεις της έκδοσης «Κυπραία Φωνή – Καλώς ήρταν οι ξένοι μας» ήταν μισόστρατα.Τα τραούδκια ήταν προγραμματισμένα, δίχα το λυγνάριν. Επήα να δω τον Χαράλαμπον. Ήταν νάκον κρυαδούα τζ̆’ εκάτσαμεν στον ήλιον πάνω στ’ ανόιν. Η πρώτη του κουβέντα ήταν:
– Μιχάλη, έχω μιαν απαίτησην που λλόου σου.
– Είντα απαίτησην, Χαράλαμπε; Λαλώ του.
– Θέλω να τραουδήσεις το λυγνάριν.
– Καλάν, άησε να δούμεν. Είπα του.
Ώσπου νά ’ρτω έσσω αποφάσισα:
«Εν ιμπόρεις να πεις όι σε μιαν … απαίτησην του Χαράλαμπου!»
Εβρεθήκαμεν, με τους μουσικούς, το Γιώργο Φούντο τζ̆αι τον Ευξίφιον Σατσ̆ιάν ετραούδησα τους το, έβαλα τους τζ̆αι την ηχογράφησην του Χαράλαμπου τζ̆’ ακούσαν την, εβάλαμεν τα κάτω τζ̆’ ήβραμεν άκραν. Εδώκαμεν του μορφήν. Έτοιμον για το στούτιο.
Η «απαίτηση» ηχογραφήθηκεν τζ̆’ εκυκλοφόρησεν το 2008
Η αίσθηση μου, τότε, ότι το τραούδιν έρκετουν που Αιγαίον – Μικράν Ασίαν εφάνην υστερόττερα ότι ήταν σωστή. ’Εν το έψαξα που τότες τζ̆’ είχα τον σκοπόν μου. ’Εν έθελα, αν έβρισκα κάτι, να επηρεάσει την δικήν μου ερμηνείαν. Έθελα να έχω στον νουν μου μόνον την ερμηνείαν του Χαράλαμπου.
Πράγματι, άμαν εδισκογραφήθηκεν τζ̆’ ύστερις, έψαξα το τζ̆αι ήβρα το. https://www.youtube.com/watch?v=nODWie7_H18. Τελικά καλά έκαμα, θαρκούμαι, που ’εν το εγύρεψα που τότες. Γιατί έτσι εγίνηκεν έναν άλλον «λυγνάριν», με την σφραγίδαν του Χαράλαμπου τζ̆αι του Μιχάλη. Ενώ όπως υπάρχει σε άλλες ερμηνείες από Ελλάδαν, εν’ πολλά διαφορετικόν. Νναι μεν έσ̆ει την ίδιαν μελωδίαν, αλλά εν’ πιο ρυθμικόν, χορευτικόν, πιο γλήορον τζ̆αι με κάποιο ρεφραίν.
Εις μνήμην του Χαράλαμπου Δημοσθένους
Μιχάλης Ττερλικκάς
26 τ’ Αούστου, 2015