Ο ΘΡΗΝΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ
Μιχάλης Ττερλικκάς
Δισκογραφική έκδοση: «Των Γεννών τζ̆αι της Λαμπρής» – 1998
Θρησκευτικά τραούδκια τζ̆αι κάλαντα:
Τα θρησκευτικά τραούδκια της Κύπρου έχουσιν δκυο σημαντικές διαφορές που τα κάλαντα.
Τα κάλαντα τραουδκιούνται που πόρταν σε πόρταν, ενώ τα θρησκευτικά τραούδκια, μέσα, για πόξω που την εκκλησ̆ιάν.
Στα κάλαντα διούμεν φιλοδώρημαν (γεννήματα, γλυκά, αυκά, τυρκά, βλαούνες ή λεφτά), ενώ στα θρησκευτικά τραούδκια, όι.
Για την περίοδον της Λαμπρής, λοιπόν, το τραούδιν το Λαζάρου τζ̆αι το τραούδιν της Ανάστασης εν’ κάλαντα, ενώ ο θρήνος, ή το νεκάλημαν της Παναγίας τζ̆αι το τραγούδιν τ’ Αη Γιώρκη, θρησκευτικά τραούδκια.
Ο θρήνος της Παναγίας:
Ο Θρήνος της Παναγίας ετραουδκιέτουν τζ̆αι τραουδκιέται ’κόμα, σε κάποια χωρκά, την Μιάλην Παρασκευήν. Πότε την ώραν που προσκυνά ο κόσμος τον επιτάφιον, μέσα στην εκκλησ̆ιαν, τζ̆αι πότε ύστερα που την περιφοράν του επιταφίου, στην αυλήν, ανάλογα με τον τζ̆αιρόν.Ετραουδούσαν τον μέσα που χειρόγραφα τετράδια δκυο-τρία άτομα με την σειράν, με θρηνώδες ύφος τζ̆’ ο κόσμος εκλαμουρίζετουν. Ένοιωθεν τον πόνον της μάνας του Γριστού, μα τζ̆αι τον πόνον της μάνας.
Κατά κανόναν ετραουδούσαν τον άντρες και σχεδόν πάντα οι ίδιοι. Τα τελευταία γρόνια τραουδούν τον τζ̆αι γεναίτζ̆ες.
Ο θρήνος της Παναγίας έσ̆εις πολλές παραλλαγές, στην Κύπρον, κυρίως στην μελωδίαν. Οι στίχοι εν’ περίπου οι ίδιοι. Σε τούτην την παραλλαγήν είχα τες πιο κάτω πηγές:
Παλιόν χεορόγραφον που το χωρκόν μου, το Καπούτιν (στίχοι).
Αντρέας Μαππούρας, Ελένη Μαππούρα – Αραδίππου (μελωδία).
Μιχάλης Ττερλικκάς
25 του Απρίλλη, 2016