Μιχάλης Ττερλικκάς – Χαράλαμπος Δημοσθένους (πυθκιαύλιν)

Δισκογραφική έκδοση: «Κυπραία Φωνή – Στ’ αγνάρκα των τζ̆αιρών» – 2002

Το 1992 εγνώρισα τον ποιητήν Χαράλαμπον Δημοσθένους που την Κοντέαν. Ετσ̆ιαττίσαν τα σκουφκιά μας σε πολλά, τζ̆αι παρόλον που ήταν συνότζ̆αιρος του μακαρίτη του τζ̆υρού μου εφιλέψαμεν τζ̆’ επήαιννα ταχτικά τζ̆’ έβρισκα τον στα Μαντριά της Πάφου, που εμείνισκεν τότε, ύστερις που την προσφυγιάν.

Σε μιαν που τες συναντήσεις μας έπαιξεν με το πυθκιαύλιν τζ̆’ ετραούδησεν μου έναν μελωδικόν σκοπόν που με εντυπωσίασεν που την πρώτην. Ήταν «Ο Άης Βασίλης» που τον ηχογράφησα το 1998 και περιέχεται στην έκδοσην: «Των Γεννών τζ̆αι της Λαμπρής». Η μελωδία αττύμιζεν μου κάτι που άκουα που μιτσ̆ής αλλά ’εν εμπόρηα να το ξεκαθαρίσω. Υστερόττερα εξηκαθάρισα ότι επρόκειτουν για την Αροδαφνούσαν. Οι πρώτες εφτά μουσικές συλλαβές εν’ οι ίδιες.

Τότες ’εν ελοάρκαζα να ηχογραφήσω τα κάλαντα τζ̆αι άλλα θρησκευτικά τραούδκια. Ο Άης Βασίλης ήταν σε τού’ν την κατηγορίαν. Άηστο που ύστερα ήρταν έτσι τα πράματα που επροηγηθήκαν τα κάλαντα. Η μελωδία όμως τ’ «Άη Βασίλη» έμεινεν μέσ’ στ’ αφκιά μου τζ̆’ εσιγανοτραούδουν την.

Σαν εμετροφύλλουν μιαν ημέραν τo βιβλίον του Νέαρχου Κληρίδη «Δημοτικά Τραγούδια της Κύπρου» έππεσεν τ’ αμμάτιν μου σ’ έναν σύντομον τραούδιν με τίτλον «Το περτίτζ̆ιν». Δίχα να το καταλάβω άρκεψα να το τραουδώ στην μελωδίαν τ’ «Άη Βασίλη». Επήαιννεν του μια χαρά! Αλλά που την αρκήν έβκην μου σε πιο χαμηλόν τόνον τζ̆αι πιο αργόν. Φαίνεται, ήταν η διάθεση που μου επροκαλέσαν οι στίχοι. Σε κάποια σημεία, όμως, ο στίχος ’εν άφηννεν την μελωδίαν να ολοκρηρωθεί. Εδιασκεύασα το, λοιπόν, για να ταιρκάζει. Εν’ εις το κκέφιν του;!

Προτότυπον:

Περτίτζ̆ιν εκακκούριζεν

μέσα στο μερσινάτζ̆ιν

τζ̆’ η λυερή τ’ αζούλεψεν

που το παραθυράτζ̆ιν

τζ̆’ επολοήθην τζ̆’ είπεν του

με δκυο σ̆είλη καμένα:

  – Πουλλίν νά ’χα τα κάλλη σου

  – νά ’χα τες ομορκιές σου

νά ’χα τζ̆αι τες φωνάες σου

τζ̆αι τες παρπατησ̆ιές σου!

Τζ̆αι το περτίτζ̆ιν άκουσεν

τζ̆αι λέει τζ̆αι λαλεί της:

  – Α! λυερή π’ αζούλεψες

που το παραθυράτζ̆ιν

εσού τρώεις γλυτζ̆ίν ψουμίν

τζ̆’ εγιώ πίννω φαρμάτζ̆ιν.

Εσού καρτεράς νιούλλικον

να σε σφιχταγκαλιάσει

τζ̆’ εγώ καρτερώ τον τζ̆υνηόν

για να με σημαδκιάσει.

Διασκευή Μιχάλη Ττερλικκά – 1994

Περτίτζ̆ιν εκακκούριζεν

μέσα στο μερσινάτζ̆ιν

τζ̆’ η λυερή τ’ αζούλεψεν

που το παραθυράτζ̆ιν.

  – Πουλλίν νά ’χα τα κάλλη σου

νά ’χα τες ομορκιές σου

νά ’χα τζ̆αι τες φωνάες σου

τζ̆αι τες παρπατησ̆ιές σου!

Τ’ αέριν που εφύσησεν

επήρεν την φωνήν της

τζ̆αι το περτίτζ̆ιν άκουσεν

τζ̆αι λέει τζ̆αι λαλεί της.

  – Α! λυερή π’ αζούλεψες

που το παραθυράτζ̆ιν

εσού τρώεις γλυτζ̆ίν ψουμίν

μα ’γιώ πίννω φαρμάτζ̆ιν.

Εσέναν νιος σε καρτερά

να σε σφιχταγκαλιάσει

μα ’γιώ γροικώ τον τζ̆υνηόν

πόννα με σημαδκιάσει.

Που ’ξαναπήα στον Χαράλαμπον, σε κάποιαν στιγμήν λαλώ του:

  – Χαράλαμπε, φέρ’ το πυθκιαύλιν να πούμεν τον Άη Βασίλην».

Έφερεν το πυθκιαύλιν τζ̆’ άρκεψεν. Αντί όμως να τραυουδήσω τον «Άην Βασίλην», ετραούδησα «Το περτίτζ̆ιν».

  – Μα πού το ήβρες τούτον; Εν’ πολλά καλόν! Είπεν μου, άμαν τζ̆’ ετέλειωσεν το τραούδιν.

Ιστόρησα του είντα λοής εγίνηκεν τζ̆’ ύστερις, που τζ̆ειαμαί, επήαμεν εις τον φίλον μας τον Χαμπήν στα Πλατανίσκια. Εχωρκοϋρίζαμεν πολλά τότες. Ο Χαμπής ήταν ο πρώτος που το άκουσεν τζ̆’ άρεσεν του. Να μεν πω πάλε πως ήπιαμεν τες ζιβανίες μας τζ̆αι να μας βκάλετε αβανιάν, πως ’εν κάμνουμεν άλλην δουλειάν! Κάμνουμεν, κάμνουμεν…

Εβάφτισα το τζ̆ιόλας. Έδωκα του τον τίτλον: «Η Λυερή τζ̆αι το περτίτζ̆ιν». Που τότες, όπου εβρεθούμαστιν με τον Χαράλαμπον είτε μόνοι μας είτε με φίλους, για στες εκδηλώσεις που έκαμνεν ο Χαμπής τον Άουστον στα Πλατανίσκια, έπαιζεν ο Χαράλαμπος το πυθκιαύλιν τζ̆’ εγιώ ετραούδουν το. Ώστι τζ̆’ ήρτεν η ώρα του τζ̆αι ηχογραφήσαμεν το, το 2002.

Εις μνήμην του Χαράλαμπου Δημοσθένους

Μιχάλης Ττερλικκάς

18 τ’ Αούστου, 2015