ΜΑΝΕΣ – Μπάλος Α’
Μιχάλης Ττερλικκάς – μουσική παρέα «Μούσα»
Βιολί: Δημήτρης Κατσαρής (Πιτρακκής)
Δισκογραφική έκδοση: «Κυπραία Φωνή – Στ’ αγνάρκα των τζ̆αιρών» – 2002
Οι Μανέδες, για τον σημμέρινον ερμηνευτήν της Παραδοσιακής μας Μουσικής, εν’ που τα πιο δύσκολα τραούδκια. Θωρώ το που λλόου μου. Την δεκαετίαν του ’60, τότες που αναγιώννουμουν στο χωρκόν μου το Καπούτιν, οι μανέδες εν ακούουνταν σχεδόν καθόλου. Έτσι εν εμπήκαν μέσα στο φτίν μου, όπως τα άλλα τραούδκια.
Στες αρκές της δεκαετίας του ’80 που άρκεψα να ασχολούμαι συστηματικά με την Παραδοσιακήν Μουσικήν της Κύπρου, εμάθθαιννα συνέχεια τραούδκια πον τα έξερα ως τότε, είτε που τες ηχογραφήσεις του αείμνηστου Θ. Καλλίνικου, είτε που τον αείμνηστον Γ. Αβέρωφ, που εσυνεργαζούμαστιν. Πάνω στους μανέδες, όμως, εν ετόλμουν να ποταβριστώ. Ένοιωθα την δυσκολίαν τους. Τωρά που το σκέφτουμαι, ένας άλλος λόγος ήταν το ότι όσες φορές εδοτζίμαζα να ακούσω μανέν τζ̆αι να τον βελονιάσω, άκουα τον που τον έναν έτσι, που τον άλλον άλλωσπως, τζ̆εν έβκαλλα άκραν. Ύστερις εκατάλαβα ότι τούτη εν’ η ομορκιά τους. Κάθε «Μανετζ̆ής» έσ̆ει το δικόν του ύφος, τζ̆αι κάμνει τα δικά του γυρίσματα τζ̆αι τραβήματα. Για τούτον εν αδύνατον ν’ ακούσεις τον ίδιον μανέν που δκυο τραουδιστές τζ̆αι ναν τέλλεια ο ίδιος. Έτσι εποφάσισα τζ̆’ εγιώ να δοτζ̆ιμάσω, να παιδευτώ τζ̆αι να τραουδήσω ασσέν τζ̆’ έναν μανέν με τον δικόν μου τρόπον, βασισμένος φυσικά στους παλιούς τραουδιστάες.
Στες αρκές της δεκαετίας του ’90 εγνώρισα τον Νίκον Παπαλευτέρην που την Αραδίππου. «Ξέρω ούλλους τους μανέδες, λαλεί μου, τζ̆αι νά ’ρτεις να σου τους τραουδήσω. Ηχογράφησα που λλόου του εφτά μανέδες.
Που τζ̆ειαμαί, με βάσην την ερμηνείαν του «Πρώτου Μανέ» που τον Νίκον, μα τζ̆αι που άλλους. Τον Θεόδουλον Καλλίνικον, τον Αντρέαν Μαππούραν, τον Χριστόδουλον Πίπην τζ̆αι τον Σταύρον Μιχαήλ, άρκεψα ν’ αμπαλαθκιάζω, ώσπου γιάλι – άλι εκατάφερα να τραουδώ τον Μανέν τον Πρώτον τζ̆αι να μου αρέσκει. Τζ̆’ είπα, «αφού μου αρέσκει εμέναν έννα αρέσει τζ̆αι τους άλλους». Έτσι κάμνω πάντα. Πέτε ό,τι θέλετε, αμμά εμπιστεύκουμαι την κρίσην μου στην τραουδκιάν. Μπορεί ναν τζ̆’ επειδή είμαι ο πιο αυστηρός κριτής του εαυτού μου.
Έτσι, το 2002 που ηχοφράφουν για την έκδοσην «Κυπραία Φωνή – Στ’ αγνάρκα των τζ̆αιρών» ηχογράφησα τον. Στο κ̆ιολίν εζήτησα που τον αείμνηστον φίλον μου τον Πιτρακκήν να με συνοδεύσει, που ήταν έμπειρος στον μανέν. Να μεν είμαστιν τζ̆’ οι δκυο αρχάρειοι. Τζ̆’ εν’ η αλήθκεια, η συμμετοχή του εδίαν μου μιάλην σιουρκάν.
Στην μνήμην λοιπόν του Δημήτρη Κατσαρή, του Πιτρακκή, που μας έφυεν στες 22 του Δετζ̆έβρη, του 2020.
Μιχάλης Ττερλικκάς
19 του Ιούλη, 2021