ΤΖΙΝΟΥΡΚΟΣ ΝΙΟΣ ΠΡΑΜΑΤΕΥΤΗΣ

Μιχάλης Ττερλικκάς

Δισκογραφική έκδοση: «Κυπραία Φωνή – Καλώς ήρταν οι ξένοι μας» – 2008

Η Πρώτη μου επαφή με το τραούδιν ήταν που το γνωστόν ποίημαν του Ι. Γρυπάρη «Ο Πραματευτής», στα μαθητικά μου χρόνια. Υστερόττερα που άρκεψα να ασχολούμαι συστηματικά με την παραδοσιακήν μας μουσικήν, ήβρα το στην συλλογήν του Νέαρχου Κληρίδη: «Κυπριακά Δημοτικά Τραγούδια». Άρεσεν μου πολλά, τζ̆’ έμπην μου που τότε η ιδέα να το έβρω τραουδημένον.

Ύστερις που κάμποσον τζ̆αιρόν, η φίλη μου η Μαρία Ερωτοκρίτου που τον Καραβάν έδωκεν μου μιαν κασέτταν με τραούδκια που ηχογράφησεν που τον παππούν της, τον Σταύρον Κοτζ̆άπασ̆ην, τζ̆αι τζ̆είνος που τον Καραβάν. Η ηχογράφηση εγίνηκεν το 1976 στον Άγιον Νικόλαν της Στέγης που εμεινίσκασιν με την προσφυγιάν. Μέσα στα πολλά που ετραούδησεν ο παππούς ήταν τζ̆αι «ο Πραματευτής». Άμαν τζ̆’ άκουσα το επέτουν που την χαράν μου. Τον παππούν εγνώρισα τον τζ̆’ εγιώ καλά, τότε, τζ̆αι άκουσα τον κάποιες φορές να τραουδά, αμμά εν έλαχεν να ακούσω τον «Πραματευτήν». Με την ηχογράφησην του παππού στον νούν μου, ενεκάτωσα τζ̆αι αλλού για να το διασταυρώσω. Ήβρα το στες ηχογραφἠσεις του «Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος» τραουδημένον που τον Χρίστον Καυκαρίδην, που την Επισκοπήν του Μωρού Νερού. Οι δκυο ηχογραφήσεις εμοιάζαν πολλά. Τζ̆αι στον στίχον τζ̆αι στην μελωδίαν. Μάλιστα στο τέλος του τραουδκιού, τζ̆αι οι δκυό επροσθέταν κάποιους στίχους για το θέρος. Που πά’ να πει ότι ήταν τραούδιν του θέρους, γνωστόν σε πολλές περιοχές της Κύπρου, αφού εκαταγράφτηκεν  στην Επισκοπήν του Μωρού Νερού (Πάφος) τζ̆αι στον Καραβάν (Τζ̆ερύνεια).

Το 2005, στα πλαίσια του προγράμματος «Θράκη – Αιγαίο – Κύπρος» επρόκειτουν να παρουσιάσουμεν  την ενότηταν «Ο Έρωτας Μέσα από το Δημοτικό Τραγούδι». Εθέλαμεν νά’ βρουμεν τραούδκια που να μεν ήταν πολλά γνωστά. Ήταν η ευκαιρία να δοτζ̆ιμάσω τον πραματευτήν. Εβασίστηκα πάνω στην παραλλαγήν του Κοτζ̆άπασ̆η, που ήταν πιο σύντομη. Έκοψα έραψα τζ̆’ ετραούδησα το. Τον Σεπτέμβρην του 2005 στην Κάσον τζ̆αι τον Νιόβρην του ίδιου γρόνου στο Ριάλτο στην Λεμεσόν.

Το 2008 ηχογράφησα το στο στούτιο τζ̆’ εμπήκεν στην δισκογραφικήν έκδοσην: «Κυπραία Φωνή – Καλώς ήρταν οι ξένοι μας».

Για τον «Πραματευτήν» γράφει ο Γιώργος Ιωάννου στο βιβλίο του «Παραλογές»: Το τραγούδι αυτό είναι διαδεδομένο μόνο στην Κύπρο. Έγινε όμως πολύ γνωστό στο πανελλήνιο, από το ωραίο ποίημα του Ι. Γρυπάρη «Ο Πραματευτής», που ως ένα σημείο, μέχρι το στίχο 22, ακολουθεί πιστά την υπόθεση της παραλλαγής αυτής.

Στην μνήμην της αγαπημένης μου φίλης, της Μαρία Ερωτοκρίτου, που έφυεν πρόωρα που την ζωήν. Μαρία, ευκαριστώ σου πολλά. 

Μιχάλης Ττερλικκάς

19 του Γεννάρη, 2017