ΝΤΙΛΛΙ - ΝΤΙΛΛΙ

Μιχάλης Ττερλικκάς – μουσική παρέα «Μούσα»

Δισκογραφική έκδοση: «Κυπραία Φωνή – Καλώς ήρταν οι ξένοι μας» – 2008

https://www.youtube.com/watch?v=dghLsfcYoic

Το «Ντίλλι –Ντίλλι» άκουα το την δεκαετίαν του ’60, που το ράδιον του ΡΙΚ, που τον αείμνηστον Θεόδουλον Καλλίνικον. Ο ίδιος αναφέρει, στο βιβλίον του «Κυπριακή Λαϊκή Μούσα», σ.151, ότι, σύμφωνα με αρκετούς γέροντες, το τραούδιν εν’ πολλά παλιόν.

Το τραγούδιν μπορεί να φαίνεται έναν αστείον τραούδιν για τους μιτσ̆ούς. Όμως, άμαν το ακούσεις κάποιος νάκκον καλλύττερα μπορεί να δει έναν μήνυμα: «Στον κόσμον επικρατεί ο νόμος της ζούγκλας. Το δυνατόν ζώον τρώει το αδύνατον, τζ̆αι στο τέλος επικρατεί ο άνθρωπος. Κατά τους πολλούς, το πιο λογικόν τζ̆αι το πιο ευγενικόν ον, κατ’ εμέναν το πιο ανόητον και το πιο άγριον πλάσμαν»… 

Το καλοτζ̆αίριν του 1987 εξαναέμπην στην ζωήν μου. Στο θεατρικόν έργον του Γιώργου Νεοφύτου «Στης Κύπρου το Βασίλειον», σε σκηνοθεσίαν του αείμνηστου Νίκου Σ̆ιαφκάλλη, ήταν έναν που τα τραούδκια της παράστασης. Η μουσική τζ̆αι τα τραούδκια της παράστασης ήταν παρμένα που την παράδοσην μας. Ο συγραφέας έγραψεν στίχους πάνω στην «φωνήν» των τραουδκιών. Έναν ’πο τούτα ήταν τζ̆αι το «Ντίλλι-Ντίλλι»

Πάνω σε τούτες τες «φωνές», λοιπόν, μαζίν με τους μουσικούς, τους αείμηστους Γεώργιον Αβέρωφ στο κ̆ιολίν, τζ̆αι τον Χριστόδουλον Πίπην, στο λαούτον, επροσαρμόσαμεν τους στίχους του Γιώργου Νεοφύτου. Η Δομινίκη Ευστρατίου εχορογράφησεν τα τζ̆’ ετραουδκιούνταν τζ̆’ εχορεύκουνταν σχεδόν ’πο ούλλον τον θίασον.

Το «Ντίλλι-Ντἰλλι» εγίνην το σουξέ της παράστασης. Ακόμα αθθυμούμαι την εξάντλησην μου στο τέλος του τραουδκιού. Γιατί ήταν τζ̆αι καμπόσον μιάλον, τζ̆αι γλήορον, τζ̆αι σε κάθε στροφήν εγληόρευκεν περίτου. Αφού στην τελευταίαν στροφήν ίσ̆ια που ’πρόκαμνα να τραουδώ τα λόγια. Το χειροκρότημαν, όμως, ήταν τόσον πολλύν τζ̆αι συνεχόμενον, που επνάζαμεν. Ήταν η κορύφωση του έργου.

Το 2008 ηχογραφήσαμεν το στο στούτιο, με τους παραδοσιακούς στίχους, τζ̆’ έμπηκεν στην δισκογραφικήν έκδοσην: «Κυπραία Φωνή – Καλώς ήρταν οι ξένοι μας». Ήταν κρίμαν να το αφήκω πίσω, μιας τζ̆’ έβαλα τζ̆’εγιώ το σ̆έριν μου να το ξαναδώσουμεν του κόσμου το 1987, αφού εν’ η αλήθκεια, όπως τζ̆αι τόσα άλλα τραούδκια της παράδοσης μας, ήταν χαζίριν ξηχασμένον.

Στην μνήμην του αγαπημένου μου φίλου, του Νίκου Σ̆ιαφκάλλη, που μας έφυεν πέρσι, μεσ’ τουν τες ημέρες. Επίσης στην μνήμην του Θεόδουλου Καλλίνικου, τζ̆αι των μουσικών της παράστασης, του Γεώργιου Αβέρωφ τζ̆αι του Χριστόδουλου Πίπη.

Αφιερωμένον επίσης στον φίλον μου, τον Γιώργον Νεοφύτου, που ήταν η αφορμή.

To 2018 o Κωνσταντίνος Τερλικκάς κυκλοφόρησε μια εικονογραφημένη έκδοση του τραγουδιού, για παιδιά από 7 ετών και άνω, που περιέχει 10 έγχρωμες καρτέλες, και έναν Ψ.Δ με το τραγούδι. Γράφει στο σημείωμα του ο Κωνσταντίνος στην έκδοση:

Το παραδοσιακό παιδικό τραγούδι «Ντίλλι – Ντίλλι» είναι από τα δημοφιλέστερα παραδοσιακά τραγούδια του είδους του, στον ευρύτερο ελληνικό χώρο. Η έκδοση περιλαμβάνει το τραγούδι στην εκδοχή του στην Κυπριακή Διάλεκτο.

Η κυκλική ροή που έχει το «Ντίλλι – Ντίλλι» πέρα από ένα «χαριτωμένο» παιδικό τραγούδι αντανακλά τη ματαιότητα του κύκλου της ζωής, καθώς ο κάθε «ήρωας» εξουδετερώνεται από τον επόμενο. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι στο τέλος του κύκλο βρίσκεται ο «αλαζών άνθρωπος». Η ρυθμικότητα της μελωδίας του τραγουδιού και η κατάληξη της κάθε στροφής με τη φράση «Ντίλλι – Ντίλλι ολόγρουσον μαντίλιν», έρχονται να σκεπάσουν με χαρά μια κατάσταση εξαιρετικά οδυνηρή.

Η συνεχής επανάληψη στο τραγούδι μπορεί να λειτουργήσει και για εκπαιδευτικούς σκοπούς, ως μνημονική άσκηση/σειροθέτηση εικόνων. Μπορεί επίσης να συζητηθεί το μήνυμα του, κατά την κρίση του εκπαιδευτικού.

Μιχάλης Ττερλικκάς

27 του Φερβάρη, 2023