ΚΥΠΡΙΑΚΑ ΚΑΛΑΝΤΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

Μιχάλης Ττερλικκάς – Μουσική Παρέα «Μούσα»

Δισκογραφική έκδοση: «Των Γεννών τζ̆αι της Λαμπρής» – 1998 

Την δεκαετίαν του 60΄, που ήμουν μιτσ̆ής, τα μόνα κάλαντα που εξέραμεν ήταν τα Πανελλήνια Κάλαντα τζ̆αι κάποια ευρωπαϊκά. Το Έλατο, Άγια Νύχτα, Τρίγωνα Κάλαντα κλπ. Τζ̆είνα μας εμαθθαίνναν εις στο σκολείον!

Μέσα σε τούτην την κατάστασην, πότε ακριβώς, ’εν αττυμούμαι, άκουσα για πρώτην φοράν τα Κυπριακά Κάλαντα που τον αείμνηστον Θεόδουλον Καλλίνικον που το ράδιον του ΡΙΚ. Φαίνεται ήταν τότε που τα ηχογράφησεν. Μεν φανταστείτε, όμως, ότι επαίζαν τα που τες αρκές του Δετζ̆έβρη, κάθ’ ημέρα. Μιαν φοράν μόνον! Ύστερα που την λουτουρκάν των Γριστουγέννων. Το ίδιον τζ̆αι με τα κάλαντα της Πρωτογρονιάς, τζ̆αι των Φώτων. Ύστερις, ως του γρόνου πιον!…

Γιατί τζ̆αι που λαλείτε, που την πρώτην φοράν που τα άκουσα εμαγεύτηκα. Τζ̆’ ελάλουν που μέσα μου. Μα εν’ πολλά ωραία! Γιατί ’εν μας τα μαθθαίννουν εις στο σκολείον;! Τούτον το «γιατί», επαίδευκεν με πολλύν τζ̆αιρόν, μαζίν με πολλά άλλα. Τον λόγον, θαρκούμαι πως τον ήβρα ύστερις που πολλύν τζ̆αιρόν. Μα έννεν της ώρας να μπούμεν σε τούτην την κουβένταν. Όποιος θέλει, να μάθει είνταν που έχω να πω για τούτον το θέμαν μπορεί να κλουθήσει το νήμαν: http://mousalyra.com.cy/keimena/δημοσιεύσεις/

Η κατάσταση τούτη εσυνεχίστηκεν γρόνια πολλά. Στα σκολεία τζ̆αι αλλού τα ξενόφερτα κάλαντα που είπαμεν πριν, τζ̆αι μιαν φοράν τον γρόνον τα Κυπριακά Κάλαντα που τον Καλλίνικον που το ράδιον.

Γύρω στο 1980, ο Μάριος Μελετίου ενορχήστρωσεν τα Κυπριακά Κάλαντα των Χριστουγέννων. Ετραουδήσαν γνωστοί κύπριοι τραγουδιστές. Αττυμούμαι τον Πανίκκον Χαραλάμπους τζ̆αι την Κωνσταντίναν. Ήταν ωραία δουλειά. Ακούστηκεν, όμως για μερικά χρόνια τζ̆αι ύστερις εστραφήκαμεν πάλε, περίπου τζ̆ειαμαί που είμαστον πριν.

Το 1990 η φίλη μου η Ελένη Καούλλα έκαμνεν μια παιδικήν εκπομπήν στο «Ράδιο Σούπερ». Εσυζητούσαμεν ταχτικά το θέμαν με τα κάλαντα. Ότι δηλαδή τα μωρά μαθθαίννουν ούλλα τ’ άλλα κάλαντα εκτός που τα κυπριακά. Έτσι, λλίον πριν τα Γριστούγεννα, εζήτησεν μου να ηχογραφήσουμεν τα Κυπριακά Κάλαντα για να τα μεταδώσει στην εκπομπήν της. Εσυνεννοήθηκα με τον φίλον μου τον Ευαγόραν Καραγιώργην τζ̆’ εσυφφώνησεν να με συνοδέψει με το λαούτον. Ετραούδησα του τα, όπως τα αττυμούμουν, ήβρεν τα πάνω στο λαούτον τζ̆’ ηχογραφήσαμεν τα. Έτσι, τα Κυπριακά Κάλαντα, των Χριστουγέννων, της Πρωτογρονιάς τζ̆αι των Φώτων, εμεταδοθήκαν στην εκπομπήν της Ελένης «Παιδιά Φύγαμε» από το «Ράδιο Σούπερ», τες γιορτές του 1990-91. 

Γύριση γρόνου, το 1991 ηχογραφήσαμεν τα, πάλε τζ̆αι τα τρία κάλαντα, για την εκπομπήν του ραδιοφώνου του ΡΙΚ «Μουσική και χοροί της Κύπρου». Έπαιξεν βκιολίν ο Κούλλης Φυλακτού τζ̆αι λαούτον ο Νεόφυτος Ρούσος.

Με τούτες, όμως τες μεμονωμένες ηχογραφήσεις τα πράματα, όσον αφορά την διάδοσην τους στον κόσμον, ’εν αλλάξαν σχεδόν τίποτε. Φαίνεται ότι αν μεν γινεί ολοκληρωμένη δουλειά ’εν παρπατά το πράμαν.

Γύρω στα 1996, με κάποιες ιδέες που επήρα που, τον Πέτρον τον Λαζάρου, τον Σύμην τον Σ̆ιουκκιούρογλου τζ̆αι τον Μιχάλην τον Χειμαρρίδην, άρκεψα να νεκουτρεύκω το θέμαν «Κάλαντα» πιο βαθκιά τζ̆’ άρκέψαμεν να κάμνουμεν συναυλίες με κάλαντα που ούλλον το ελληνισμόν. Ήταν τότε που εγεννήθηκεν τζ̆αι η ιδέα για την δισκογράφησην. Έτσι παρόλον που άρκεψα να σκεδιάζω την έκδοσην μιας μιάλης σειράς με κυπριακά παραδοσιακά τραούδκια, επαραμέρκασα την τζ̆’ έβαλα ομπρός την δουλειάν για τον πρώτον μου ψηφιακό δίσκον, «Των Γεννών τζ̆αι της Λαμπρής», με κάλαντα τζ̆αι θρησκευτικά τραούδκια.

Με τες συναυλίες τζ̆αι τες παρουσιάσεις που εκάμαμεν, τα κάλαντα ήταν πιον έτοιμα να βκουν στο μεϊτάνιν, δοτζ̆ιμασμένα. Ηχογραφήσαμεν τα τζ̆’ εκυκλοφορήσαν το 1998.

Επαιχτήκαν, τζ̆αι παίζουνται πολλά που τα ράδια, κάθε γρόνον. Τζ̆’ εν’ η αλήθκεια, σ̆αίρουμαι πολλά που τα ακούω πλέον παντού. Τζ̆αι που μωρά τζ̆αι που μιάλους. Που ορχήστρες, που χορωδίες, κόμα τζ̆αι που μπάντες τζ̆αι κλασσικές ορχήστρες.

Καλές Γιορτές

Μιχάλης Ττερλικκάς

22 του Δετζ̆έβρη, 2015