Μιχάλης Ττερλικκάς, Χρήστος Σίκκης, μουσική Παρέα «Μούσα»

Δισκογραφική έκδοση: «Κυπραία Φωνή – Καλώς ήρταν οι ξένοι μας» – 2008

Σε πιο παλιούς τζ̆αιρούς, ως την δεκαετίαν του 70΄ σε κάθε διασκέδασην, ύστερις που τον πρώτον γύρον του φαγιού τζ̆αι του ποτού, έρκετουν το γυρίν της τραουδκιάς. Όι πως εσταμάταν το φαΐν τζ̆αι το ποτόν. Τζ̆είνα επηαίνναν λάου – λάου πιον, ώρες πολλές, αντάμα με την τραουδκιάν.

Κάποιος, λοιπόν, εδίαν το σήμαν με ελαφρά κτυπήματα της πρότσας πάνω στο πκιάτον ότι άρκεφκεν ο γυρός της τραουδκιάς, τζ̆’ εγίνετουν ησυχία. Κατά κανόναν, έπρεπεν ν’ αρκέψει ο παπάς με το απολυτίκιον της γιορτής. Αν μεν είσεν παπάν, έψαλλεν το για κανένας ψάλτης, για ούλλοι μαζίν. Αφού, ψηλά, χαμηλά, εξέραν το ούλλοι.

Ύστερις έρκετουν η σειρά του νοικοτζ̆ύρη να καλωσορίσει τους καλεσμένους του τραουδιστά τζ̆’ απάνταν ένας που τους καλεσμένους για να ευκαριστήσει με το τραούδιν του τον νοικοτζ̆ύρην. Έτσι εσυνεχίζετουν η ανταλλαγή δίστιχων που στην ουσίαν ήταν μια συνομιλία. Με τους στίχους των τραουδκιών, ο νοικοτζ̆ύρης, η νοικοτζ̆υρά τζ̆’ άλλα μέλη της οικογένειας εκφράζαν την χαράν τους για την ευκαιρίαν που είχαν να τραπεζώσουν έσσω τους, συγγεννείς, φίλους, χωρκανούς, μα τζ̆αι την αγάπην, τζ̆αι την εκτίμησην που τους είχαν.

Με την σειράν τους οι καλεσμένοι, με τον ίδιον τρόπον, ευκαριστούσαν τον νοικοτζ̆ύρην, επαινεύκαν την νοικοτζ̆υράν, το σπίτιν τζ̆αι ’πο τούτα ούλλα.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΤΡΑΟΥΔΚΙΟΥ

Το 2003, ο φίλος μου τζ̆αι συντοπίτης, Θεοφύλακτος Χ΄΄ Κώστας, που την Φιλιάν του Μόρφου είπεν μου ότι έξερεν μιαν «φωνήν» που ετραουδούσαν εις στο χωρκόν του, στα τραπεζώματα. Ήρτεν έσσω μου τζ̆αι ηχογράφησα τον, όπως την αττυμάτουν. Έφερεν μου όμως τζ̆αι μιαν κασέτταν. Στην κασέτταν ήταν ηχογραφημένον έναν γλέντιν που εγίνηκεν το καλοτζ̆αίριν του 1968 στο σπίτιν του τζ̆υρού του, του Πέτρου Χ΄΄ Κώστα στην Φιλιάν. Φιλοξενούμενοι ήταν τα μέλη αρχαιολογικής αποστολής, με επικεφαλής τον TrevorWatkins που εκάμναν ανασκαφές στην περιοχήν.

Σε τού’ν την ηχογράφησην τραγουδούν, εκτός που τον νοικοτζ̆ύρην, οι: Κυριάκος Κλεάνθους – Μερακλής τζ̆αι ο Γιώρκος Φυτσιώνας. Σε μιαν άλλην ηχοφράφησην, που μου έδωκεν, τραουδά την ίδιαν «φωνήν» ο Τρύφωνας Γεωργίου, επίσης που την Φιλιάν.

Άκουσα, τζ̆’ εξανάκουσα τους ούλλους. Εδιαπίστωσα ότι έμοιαζεν με κάποιαν άλλην «φωνήν» που μου ετραούδησεν το 1998 η Αίγλη Συμεού από την Βάσαν Κοιλανίου, η οποία όμως, κατά που μου είπεν, άκουσεν την που Kατωκοπίτισσαν (η Κατωκοπιά εν’ δίπλα που την Φιλιάν). Την ίδιαν «φωνήν», λλίον παραλλαμένην, εκατάγραψα την, επίσης, που την Χρυσταλλούν Τσούντα τζ̆αι την Νίτσαν Βασιλειάδου επίσης που την Κατωκοπιάν, το 2005. Υστερόττερα εδιαπίστωσα ότι υπάρχει καταγραμμένη τζ̆αι στην έκδοσην του «Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος» στο Ποτάμιν – Μόρφου. Ούλλες, λοιπόν οι καταγραφές προέρχονται που την περιοχήν Μόρφου. Στο χωρκόν μου, πάντως, το Καπούτιν, κοντά στην Φιλάν, απ’ ό,τι αττυμούμαι, ’εν την ετραουδούσαν.

Τέλος πάντων, εδοτζ̆ίμασα την τζ̆’ άρκεψα τζ̆’ ετραούδουν την που τζ̆αι που, μόνος μου, μέσ’ στ’ αυτοκίνητον τες πιο πολλές φορές, όπως κάμνω με ούλλα τα τραούδκια. Άμαν ήρτεν η ώρα της, επαρουσίασα την τον Σεπτέμβρην του 2004 στο Φεστιβάλ του πολιτιστικού κέντρου του πανεπιστημίου Κύπρου, «Λαϊκός Πολιτισμός και Παράδοση».

Στην συναυλίαν ήταν παρών τζ̆αι ο Θεοφύλακτος. Ύστερις που την συναυλίαν λαλεί μου.

  – Είπες την πολλά καλά! Μα άλλαξες την νάκκον. Είπα του τζ̆’ εγιώ, με το γελούιν μου.

  – Πά’ στην κασέτταν που μου έδωκες ετραουδούσαν την τρείς, τζ̆’ ένας εσού, τέσσερεις τζ̆’ ένας πά’ στην άλλην κασέτταν, πέντε. Ετραουδούσαν την ούλλοι ακριβώς το ίδιον;

  – Όι! Λαλεί μου.

  – Ε, κάμε τες έξη τες παραλλαγές, καλό, τζ̆’ εν’ εντάξει!

Το 2008 ηχογράφησα την στο στούντιο με την φιλικήν συμμετοχήν του αγαπητού μου Χρήστου Σίκκη. Που την μιαν για να δώσω την εικόναν του τραπεζιού τζ̆αι του διαλόγου μεταξύ του νοικοτζ̆ύρη τζ̆αι των καλεσμένων, που επερίγραψα πριν, τζ̆αι που την άλλην που εκτίμησην για τον Χρήστον τζ̆αι την δουλειάν του.

Το βίντεο που συνοδεύκει το σχόλιον εν’ που συναυλίαν στο Ριάλτο της Λεμεσού, τον Νιόβρην του 2005, στα πλαίσια του προγράμματος «Θράκη – Αιγαίο – Κύπρος»

Μιχάλης Ττερλικκάς

15 τ’ Αούστου, 2015